روش‌های افزایش اعتماد به نفس تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان
آموزگاران و استادان محترم می‌توانند برای افزایش اعتماد به نفس تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان خود، از راه‌کارهای ارائه‌شده در این مقاله به‌راحتی استفاده کرده و نتیجه‌ی قابل ملاحظه‌ای بگیرند.
اگر دانش‌آموز شما اعتماد به نفس نداشته باشد؛ یاد گرفتن هر درس جدید برای او مانند شنا کردن برخلاف جریان آب جلوه خواهد کرد و به این ترتیب کار شما سخت‌تر خواهد شد! با وب‌سایت مدیرشاد همراه باشید.
![]()
۳ راهبرد افزایش اعتماد به نفس تحصیلی دانشجویان و دانش آموزان توسط آموزگاران
۳ راهبرد افزایش اعتماد به نفس تحصیلی دانشجویان و دانش آموزان توسط آموزگارانمنظور از افزایش اعتماد به نفس تحصیلی، حس راحتی دانشجو یا دانش‌آموز برای بیان مطالب خود در کلاس درس، پرسیدن سوال و نیز انجام تکالیف و وظایف تحصیلی با روحیه‌ای مضاعف و بالا است.
اگر شما یک استاد دانشگاه یا یک آموزگار هستید؛ می‌توانید از سه راهبرد در پی آمده برای افزایش اعتماد به نفس تحصیلی دانشجویان یا دانش آموزان خود استفاده کنید:
-
به اشتراک‌گذاری تجربیات و وقایع برای افزایش اعتماد به نفس تحصیلی
کاری کنید که دانشجویان یا دانش‌آموزانتان مطالب یا تجربیات مرتبط با موضوع را در کلاس درس به اشتراک بگذارند و در آن مورد، صحبت کنند. در باره‌ی سخنانشان بازخوردهای مثبتی ارائه کنید. این شیوه باعث افزایش اعتماد به نفس تحصیلی در آن‌ها خواهد شد.
هنگام ارائه‌ی بازخورد، به‌طور منطقی اهمیت نظرشان را به آن‌ها انتقال دهید و سعی کنید که برای اظهار نظر کردن، فرصت کافی در اختیار آن‌ها قرار دهید تا بتوانند بهترین و قوی‌ترین چهره‌ی تحصیلی خود را نشان دهند.
-
استفاده از ابزارها و روش‌های مختلف برای اظهار وجودِ دانشجویان و دانش آموزان
همان‌طور که دانش‌آموزان یا دانشجویان تا حدی روش یادگیری متفاوتی دارند و درس را از طریق برخی ابزارها یا برخی طرز تدریس‌ها زودتر می‌آموزند؛ در هنگام به اشتراک‌گذاری مطالب و نظراتشان نیز همیشه با استفاده از یک شیوه‌ی منفرد نمی‌توانند راحت باشند.
اتخاذ یک شیوه‌ی واحد برای مشارکت، نمی‌تواند برای همه‌ی دانش‌آموزان به یک میزان مفید واقع شود؛ بنابراین باید امکان مشارکتی که برای دانشجویان یا دانش آموزان فراهم می‌کنید؛ دارای تنوع باشد تا آن‌ها بتوانند مناسب‌ترین و راحت‌ترین شیوه‌ی ابراز وجود را در بین آن‌ها برای خود انتخاب کنند.
به‌طور مثال، اگر می‌خواهید که دانشجو یا دانش‌آموز در گفتن نظر خود احساس راحتی و اعتماد به نفس داشته باشد امکانی فراهم کنید که هم در گروهی دونفره و هم در گروهی چندنفره و هم در مقابل تمام دانش آموزان کلاس بتواند صحبت کند؛ زیرا برخی از دانشجویان در کار گروهی، برخی در ارتباط تک به تک و برخی در ارائه در مقابل جمع می‌توانند دارای نقاط ضعف باشند؛ استفاده از هر سه شیوه‌ی فوق، چتری از تمرینات همه‌جانبه برای اعتماد به نفس تحصیلی فراهم خواهد کرد؛ به عبارت دیگر شما نباید فکر کنید دانشجو یا دانش‌آموزی که در مقابل همه‌ی کلاس به‌خوبی حرف می‌زند به‌طور حتم به اعتماد به نفس تحصیلی رسیده است؛ خیر زیرا شاید این دانشجو یا دانش‌آموز نتواند در بین یک گروه چندنفره آن‌چنان‌که باید و شاید حرف بزند یا حتی در ارتباط دونفره‌ی تحصیلی، چندان فعال برخورد نکند. روش ذکرشده در فوق، تلاش برای رفع تمامی این نقاط ضعف را پوشش می‌دهد.
به‌طور خلاصه با دادن امکان‌های متفاوت اشتراک به دانشجویان و دانش آموزان در کلاس درس، نیازهای شخصی آن‌ها در مورد داشتن اعتماد به نفس را بیشتر رفع خواهید کرد.
-
در مورد اعتماد به نفس تحصیلی هدف‌گذاری کنید
بخشی از برنامه‌ی شما به‌عنوان یک آموزگار باید به توضیح اعتماد به نفس تحصیلی به دانش آموزان اختصاص داشته باشد. در این مورد با آن‌ها صحبت کرده و توضیحات لازم را بیان کنید.
از دانش آموزان و دانشجویان بخواهید که مثال‌هایی تجربی برای مواقعی که در رابطه با تحصیل، احساس اعتماد به نفس کرده‌اند و نیز برای مواقعی که اعتماد به نفس کافی نداشتند؛ بزنند.
شاید برخی از دانشجویان یا دانش آموزان نتوانند یا نخواهند که در حضور دیگران از عدم اعتماد به نفس خود سخن بگویند؛ در این صورت بهتر است که از آن‌ها بخواهید اهداف تحصیلی و شغلی خود را بنویسند و مشکلات اعتماد به نفس خود را در آن رابطه ذکر کنند و در فواصلی منظم آن نوشته‌ها را به شما بدهند تا بخوانید و آن‌ها را در رابطه با افزایش اعتماد به نفس برای رسیدن به اهداف تحصیلی‌شان راهنمایی کنید.
موضوع هدف‌گذاری، شامل کار خود شما به‌عنوان یک آموزگار نیز می‌شود.
می‌توانید از اول سال تحصیلی اهدافی در مورد اعتماد به نفس دانش‌آموزان یا دانشجویان در درسی که تدریس می‌کنید تعیین کرده و آن را دنبال کنید؛ به‌عنوان‌مثال، آیا می‌خواهید در پایان سال، اعتماد به نفس دانش‌آموزانتان هنگام مکالمه به زبان انگلیسی افزایش پیدا کند؟
آیا می‌خواهید قدرت ریسک‌پذیری دانشجویانتان در پاسخ‌گویی به سوالات درسی و موارد مشابه زیادتر شود و خود را هنگام ریسک کردن راحت‌تر احساس کنند؟
اهدافی را که برای افزایش اعتماد به نفس تحصیلی دانشجویان یا دانش‌آموزانتان دارید، به‌طور شفاف برای خودتان تعریف کرده و برای رسیدن به آن اهداف از ابتدای سال تحصیلی برنامه‌ریزی مشخصی داشته باشید.
در ضمن، شما به‌عنوان یک استاد قادر خواهید بود که روش‌های خلاقانه‌تری برای اجرای سه راهبردِ ارائه‌شده بیابید.
بهتر است در اجرای راهبرد سه‌گانه‌ی فوق، این نکته‌ها را نیز در نظر بگیرید:
- نقاط قوت دانشجو یا دانش‌آموز را بیان کرده و تشویق کنید
- هر موردی را که اشتباه بیان کرد پس از پایان کلامش اصلاح کنید. به‌هیچ‌وجه سخن دانش‌آموز را برای تصحیحِ اشتباهش قطع نکنید زیرا اعتماد به نفس او را ضعیف‌تر خواهد کرد.
- یک برنامه‌ی روزانه و مداوم برای تفهیم این نکته که دانش‌آموز در چه مواردی قوی است و در چه مواردی باید بیشتر فعالیت کند داشته باشید و به دانش آموزان پیشنهاد هدف‌گذاری‌های صعودی بدهید، به‌عنوان‌مثال اگر دانش‌آموزی در امتحانِ تاریخ، نمره‌ی متوسطی گرفته، این بار برای نمره‌ی خوب می‌تواند هدف‌گذاری کند.
مثال‌هایی برای افزایش اعتماد به نفس تحصیلی در مقاطع مختلف
هم‌چنین می‌توانید از روش‌های کاربردیِ در پی آمده برای افزایش اعتماد به نفس تحصیلی دانش‌آموزانتان استفاده کنید (تقسیم‌بندی مقاطع تحصیلیِ ذکرشده، بر طبق روال مصوب و رایج از سال ۱۳۹۱ است):
تمرین اعتماد به نفس برای دوره‌های ابتدایی:
- از دانش‌آموز بخواهید که تصویری از خودش را روی یک صفحه‌ی کاغذ بکشد و نام چیزهایی را که دوستشان دارد، در اطراف تصویرش بنویسد یا شکل آن‌ها را نقاشی کند. به او بگویید که هر وقت از چیز جدیدی خوشش آمد شکل آن را به صفحه‌ی مذکور اضافه کند.
- از دانش‌آموز بخواهید کارهایی را که دوست دارد انجام دهد؛ در یک فهرست بنویسد و در طول سال با نظارت بر موارد نوشته‌شده، کارهای مثبت او را تشویق کنید.
تمرین اعتماد به نفس تحصیلی برای دوره‌ی اول متوسطه:
- از دانش‌آموز بخواهید برای بهتر شدن در یکی از درس‌ها، یک بازه‌ی زمانی تعیین کرده و در آن مسیر بکوشد. به او یادآوری کنید که باید نه با دیگران بلکه با خودش در حال رقابت باشد.
- به دانش آموزان کمک کنید و از آن‌ها بخواهید که میزان زمان مورد نیاز برای انجام تکالیفشان را به‌درستی حدس بزنند. این کار باعث اعتماد به نفس بیشتر آن‌ها در قبال انجام تکالیفشان خواهد شد.
تمرین اعتماد به نفس برای دوره‌ی دوم متوسطه:
- به دانش‌آموز، رابطه‌ی بین درس خواندن زیاد و موفقیت تحصیلی را بیان کرده و روی آن تأکید کنید. باید این فکر که برخی افراد باهوش هستند و برخی کم‌هوش، از ذهن دانش آموزان پاک شود.
می‌توانید میزان زیاد درس خواندن دانش‌آموزانی را که نمرات خوبی گرفته‌اند؛ برای دیگر دانش آموزان مثال بزنید.
- در هر جلسه پس از پایان تدریس، به دانش آموزان فرصت تفکر بدهید؛ سپس از آن‌ها سوال کنید که در درسِ ارائه‌شده، کدام قسمت‌ها را به‌خوبی درک کرده‌اند و نسبت به کدام قسمت‌های درس جدید احساس استرس می‌کنند. سعی کنید که دانش آموزان در حضورِ همکلاسی‌های خود در این مورد حرف بزنند.
تمامی نکته‌های این مقاله و تمرین‌های بالا (در صورت اجرا شدن) می‌توانند نقش موثری در افزایش اعتماد به نفس تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان داشته باشند.