۵ تمرین برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان دبستانی
افزایش اعتماد به نفس در کودکان دبستانی با انجام تمرینات ساده‌ای که در این مقاله توضیح داده‌ایم به‌راحتی عملی است. با وب‌سایت مدیرشاد همراه باشید.
تمرین اول برای افزایش اعتماد به نفس کودکان
برای افزایش اعتماد به نفس کودکان چه باید کرد؟
یکی از راههای افزایش اعتماد به نفس کودکان و بخصوص کودکانی که در کلاس اول ابتدایی هستند، انجام تمرین زیر با آن‌ها توسط والدین است:
۱- تمرینِ «درباره‌ی من»:
در این تمرین جمله‌هایی را در رابطه با مفهوم اعتماد به نفس به کودک می‌گوییم و از او می‌خواهیم که جمله را کامل کند.
البته این تمرین، هم برای کودکان و هم برای بزرگ‌سالان مفید است.
هدف از صفحه‌ی تمرینِ «درباره‌ی من» شناختن صفات خوب و موفقیت‌های کودک توسط او است.
بهتر است برای این تمرینات از همان ابتدا یک دفتر جداگانه و قشنگ برای کودک تهیه کنید و در مورد اهمیت این تمرین با زبان کودکانه با او حرف بزنید.
تمرین از این قرار است که در یک صفحه‌ی کاغذ، شش جمله نوشته می‌شود و اواخر جمله با نقطه‌چین خالی گذاشته می‌شود تا کودک خودش آن جای خالی را با کلمات مناسب پر کند.
بهتر است در صورت امکان کودک خودش جمله‌ها را با کمک والدینش بنویسد.
جمله‌های مربوط به افزایش اعتماد به نفس در کودکان دبستانی از این قرار هستند:
- دوستانم مرا بچه‌ی خیلی خوبی می‌دانند چون…
- همکلاسی‌هایم مرا بچه‌ی خیلی خوبی می‌دانند چون…
- … خودم را خیلی خوشحال احساس می‌کنم.
- چیزی که واقعاً از آن احساس غرور می‌کنم … است
- وقتی پدر و مادرم را خوشحال می‌کنم…
- یکی از چیزهای عالی در مورد من … است.
می‌توان برای کودکانی که در کلاس‌های بالاتر دبستان درس می‌خوانند لحن جملات را کمی متفاوت با آنچه در اینجا نوشته شده طراحی کرد.
نکته‌ی کلیدی در این تمرین‌ها این است که برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان دبستانی باید آن‌ها را تشویق به تلاش برای درک معنای جمله‌ها و تکمیل کردن آن جملات کرد.
مطمئن باشید که اگر این تمرین را هرچند وقت یک‌بار با کودک دبستانی انجام دهید، برای داشتن اعتماد به نفس در تمام طول زندگی به او کمک بسیار زیادی خواهید کرد و تأثیر همین تمرینات ساده تا آخر عمر با او خواهد ماند.
۲- تمرینِ «آنچه در مورد خودم می‌پسندم»:
این تمرین برای فهماندن این نکته به کودکان دبستانی آماده شده است که هر انسانی ویژگی‌ها و ارزش‌های خاص خود و بی‌نظیری دارد که می‌تواند آن‌ها را شکوفا کند.
هم‌چنین در ضمن این تمرین، کودک باید به کمک والدین خود درک تفاوت زیبایی ظاهری و زیبایی باطنی انسان‌ها را درک کند.
صفحه‌ی تمرینِ «آنچه در مورد خودم می‌پسندم» شامل جملات زیر است و کودک این جملات را با تلاش خود و راهنمایی والدین تکمیل می‌کند:
- تو زیبایی چون هم در درون و هم در بیرون کسی مثل تو نیست. به این فکر کن که چه‌کاری می‌توانی برای شخصیت خودت بکنی. به رفتار خودت با دیگران دقت کن و بدان که تو چه کسی هست. حالا پنج چیز را که در مورد خودت بیشتر دوست داری در زیر همین صفحه بنویس:
…
در این قسمت از تمرین، کودک باید با کمک والدین خود پنج موردی که در خود دوست دارد یا باعث می‌شود که او از لحاظ ظاهری یا باطنی زیباتر شود، بنویسد.
فقط دقت کنید که کودک شما حداقل دو مورد از موارد مربوط به زیبایی درونی خود را نیز بنویسد و هر پنج مورد را به زیبایی‌های بیرون اختصاص ندهد.
برای مجادله با تمرکز بیش از اندازه‌ی انسان‌ها و هر اجتماعی بر روی زیبایی‌های ظاهری، هیچ‌وقت زود نیست و از همین دروان کودکی باید توجه انسان‌ها را به زیبایی‌های درونی نیز هدایت کنیم.
این صفحه‌ی تمرین، یک شروع فوق‌العاده خوب برای تربیت درست و افزایش اعتماد به نفس در کودکان دبستانی است.
۳- تمرینِ «من عالی‌ام چون…»:
با این تمرین، کودکِ شما کشف می‌کند که انسان‌های خوب و دوست داشتنی چه‌کارهایی انجام می‌دهند.
دقت کنید ضمن این‌که خود کودک را به‌دقت و تلاش برای کامل کردن جمله‌ها تشویق می‌کنید، جریان امور برایش خسته‌کننده نشود.
پس از کمی تلاش خودش، به او کمک کنید که جمله‌ها را کامل‌تر کند. اگر می‌تواند خودش بنویسد و اگر که نه شما برایش بنویسید. تمرینات زیر بخصوص برای کلاس‌های سوم تا پنجم ابتدایی مناسب‌تر است.
در این تمرین، ۲۰ جمله وجود دارد که به کودک دلایل عالی بودن را می‌فهماند:
- از این‌که چه کسی هستم خوشحالم چون…
- من خیلی عالی‌ام…
- من خودم را خوشحال احساس می‌کنم…
- دوستانم مرا یک شخص فوق‌العاده می‌دانند …
- هر جا که خودم را شاد احساس می‌کنم…
- خیلی حرف‌ها هست که می‌خواهم بگویم…
- دیگران مرا شخصی عالی حساب می‌کنند…
- فکر می‌کنم خیلی خوب هستم…
- یکی از چیزهایی که از آن لذت می‌برم…
- واقعاً از وجود خودم متعجبم…
- هدف‌های آینده‌ی من…
- می‌دانم که به هدف‌هایم خواهم رسید چون من…
- من استعدادهای مادرزادی دارم…
- دیگران اغلب، مرا تعریف می‌کنند…
هرچند شاید برخی از این جمله‌ها برای کودکان دشوار به نظر برسند ولی با کمک شما می‌توانند دلایلی برای هریک از جملات فوق در خودشان بیابند یا این‌که از زبان شما بشنوند که انسانِ دارای صفات خوبِ فوق به چه دلایلی این صفت‌های خوب را دارد.
با انجام این تمرین، کودکتان بدون غرور کاذب هر چیز مثبتی را که در رابطه با او یا انسان‌های خوب وجود دارد فهرست می‌کند.
دلایلی که برای جمله‌ها می‌نویسید باید حتی‌المقدور واقعیت داشته باشند و اگر آن صفات در کودکتان نبود، بگویید که افراد عالی دارای چنین ویژگی‌هایی هستند و تو نیز می‌توانی مثل آن‌ها باشی.
سعی کنید که پیش از پاسخ دادن خودتان، کودکتان در باره‌ی موضوع کمی فکر کند و هر چیزی که به ذهنش می‌رسد را بگوید.
۴- تمرینِ «شرایط دوستی»:
این تمرین باعث خواهد شد که کودک شما از همین‌الان بداند که باید در اخلاق و رفتار دوستانش به‌منظور دوستی دنبال چه چیزهایی بگردد.
هم‌چنین کودک شما با انجام این تمرین به این موضوع که می‌خواهد چه نوع آدمی بشود فکر خواهد کرد.
این جمله را با زبان خودتان به او بگویید:
«به دست آوردن دوست مثل درست کردن کیک است» سپس به او کمک کنید که فهرستی از صفات یک دوست خوب را بنویسد.
افزایش اعتماد به نفس در کودکان دبستانی از جنبه‌ی دوست‌یابی با این تمرین به‌درستی انجام خواهد شد.
۵- روزشمارِ اعتماد به نفس، برای کودکان:
یکی دیگر از راههای افزایش اعتماد به نفس در کودکان دبستانی فکر کردن آن‌ها به چیزهای خوب است.
این کار باعث ایجاد مثبت اندیشی پایدار در کودکان می‌شود.
در صفحه‌ی مربوط به این تمرین، روزهای هفته را نوشته از شنبه آغاز کرده و جلوی نام هر روز، سه جمله می‌نویسیم.
مثال برای جمله‌های این تمرین:
- امروز یکی از کارهای خیلی خوبی که انجام دادم…
- امروز خیلی روز جالبی بود…
- امروز با یکی از… خوبی داشتم
این تمرین را به مدت یک هفته هر شب با کودکتان انجام دهید.
تمامی این تمرین‌ها را تکرار کنید و با خلاقیت خودتان به آن‌ها شکل‌های جذاب‌تری بدهید. تأثیر آن‌ها را در کودکتان خیلی زود خواهید دید.
منبع (ترجمه و تلخیص):
https://positivepsychology.com/self-esteem-worksheets/